بسمه تعالی

اصل 30

همانطور که قانونگذار محترم کشور در اصل 30 قانون اساسی دولت را موظف به تهیه وسائل آموزش و پرورش به صورت رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه نموده است به جهت پی برد به این که آیا این اصل در کشور رعایت می شود یا خیر؟ اگر انجام میشود کیفیت آن به چه صورت است؟ اگر انجام نمیشود علت آن چیست؟ به تعدادی از اولیاء و مدیران مقاطع تحصیلی مراجعه که در نگاه اول به این پی بردیم که ظهرا اجرا میشود ولی باطنا خیر

ابتداعا صحبت ها و نظرات اولیاء دانش آموزان را بررسی میکنیم.

*باعرض سلام، میخواستم ازتون بپرسم آیا از اصل 30قانون اساسی اطلاعی دارین ؟

-تا به حال به این اصل که شما میفرمایید بر نخوردم، در چه خصوص هست؟

* این اصل در خصوص مجانی بودن تحصیل دانش آموزان تا دوره متوسطه در مدارس دولتی هست، فرزند شما در چه مقطعی تحصیل می کنند؟ مدرسه دولتی است یا غیر انتفاعی؟

- مجانی بودن تحصیل! خب نمیشه گفت که تحصیل مجانی باشه چون بالاخره تحصیل هم مخارجی رو به همراه داره، دختر من در مقطع دبیرستان دولتی تحصیل می کنن

* شما فرمودین نمیشه تحصیل مجانی باشه مگه بجز از خرج کتاب و .... مدرسه از اولیاء در طول سال پول دریافت میکنه؟

- مسلما بله که دریافت میکنن

* تحت چه عنوان؟

- عناوین مختلف، کمک به ساخت مدرسه ، مخارج جاری مدرسه،کلاس های فوق برنامه و...

* این هزینه ها به چه صورت از شما اخذ میشه؟ آیا شما رضایت دارین؟

- این هزینه ها هم به صورت شماره حساب به نام مدرسه و هم نقدی قابل پرداخت هستن، رضایت که چه عرض کنم، ولی از مدارس غیر دولتی خیلی کمتره

*خیلی ممنون سرکار خانم لطف فرمودین/.

خب همانطور که در اول گذارش گفتیم مدارس هم برخلاف این اصل قانون اساسی مبالغی رو از خانواده ها میگیرند/.

برای پی برد به صحت این گفتار مصاحبه ای با سرکار خانم ل.م. مدیر مدرسه ای در مرکز تهران را داشته ایم/.

*سلام خانم مدیر. در حال حاضر بسیاری از خانواده ها از هزینه های مازاد مدارس صحبت می کنند که این موجب نارضایتی آنها رو فراهم کرده است.بنظر شما آیا این امر برخلاف اصل 30 قانون اساسی نیست؟ اگر برخلاف قانون است علت چیست؟

- منم عرض سلام دارم خدمت حضرتعالی، در خصوص در یافت هزینه مازاد از خانواده ها باید خدمتتون عرض کنم که این هزینه ها با رضایت کامل خانواده ها تحت عنوان تدریس دروس فوق برنامه هستش که با رضایت کامل اولیاء پرداخت میکنند، این هزینه ها با اطلاع اداره آموزش و پرورش هستش زیرا که اداره به مدارس اعلام میکنن مخارج مربوط به معلم آزاد، برق، آب، تلفن رو باید مدرسه پرداخت کنه و مدرسه هم که منبع درامدی نداره مجبوره از اولیاء کمک بخواد.

* کلاس فوق برنامه آیا اجباری هستش؟ علت برگذاری و نحوه برگذاری کلاس ها چگونه هست؟چرا اداره این مبالغ رو پرداخت نمیکنه؟

- بله این کلاس ها اجباری هست، در اردیبهشت ماه هرسال برای سال تحصیلی شورای دبیران تشکیل میشه که بنا بر نظر معلمان کلاس های فوق برنامه برای دانش آموزان تهیه دیده میشه، برای مثال برای درس ریاضی در هفته 4 ساعت در نظر گرفته میشه که بنا بر نظر معلم می بایت در هفته 2 ساعت اضافه کرد که این ساعت اضافه در قالب کلاس فوق برنامه گنجانده میشه

اداره نیز استدلالی بر این دارد که حقوق معلمین در ساعات قانونی و نیز محل مدسه از سوی دولت تامین شده و مابغی هزینه ها می بایست از سمت مدرسه تامین شود/.

بنابر این برای کلاس های فوق برنامه هزینه هایی دریافت که بخشی را به معلمین و بخش دیگر را در مباحث عمرانی یا مخارج جاری مدرسه خرج می شود/.

برگزاری این کلاس ها نیز با بخش نامه ای از سوی ادارات آموزش و پرورش به مدارس ابلاغ میشود که آیاد حق برگزاری کلاس را دارند یا خیر که تا کنون نشده که مدرسه ای برگزار نکند/. ضمن اینکه مبلغ هم از سوی اداره تعیین میشود.

*آیا بازرسین اداره و حتی وزارت آموزش و پرورش در جریان این هزینه ها هستند؟

- بله، حتی بازرسین برای نحوه خرج کرد و عملکرد نیز نظارت دارند

*مبالغ دیگری هم آیا اخذ میشود؟

- یک مبلغ که از سوی مدرسه با تایید اداره هم پرداخت میشود که تحت عنوان مشارکت هست و اختیاری که تعدادی از مدارس این مبلغ را هم اجباری میگیرند/.

خیلی ممنون از همکاری حضرتعالی

با توجه به اینکه این اصل بخشی از قوانین کشور می باشد به یکی از کارشناسان حقوق فعال در زمینه مراجعه کردیم که نظر ایشون هم قابل تامل هست

*جناب زمانیان سلام عرض شد، میشه نظر خودتون رو در خصوص اصل 30 قانون اساسی و اجرا یا عدم اجرای این اصل و ضمانت اجرای آن بفرمائید؟

-من هم عرض سلام دارم خدمت شما، همانطور که شما مستحضر هستید قفانون اساسی هرکشورئ به عنوان قانون مادر آن کشور است که قوانین دیگر نیز زیر شاخه های آن به حساب می آیند، پدر کشور ،ما شاهد بسیاری از این قانون شکنی ها هستیم که روزانه آحاد مردم درگیر آن هستند، با یک تحقیق میدانی کوچک که مطمئنا انجام داده اید کاملا مشخص است که این اصل به طور کل فراموش شده و عملا  بسیاری از مدارس حداقل سطح تهران به غیر انتفاعی تبدیل شده اند و بر سردرب آن ها مدرسه دولتی قید شده است.

بسیاری از مدارس با تهیه فرم هایی در ابتدای ثبت نام درخواست پرداخت ومبالغ تحت عناوین مختلف دارند که این امر را متاسفانه ادارات و حتی وزارت آموزش و پرورش هم در جریان هستند ولی اقدامی انجام نمیدهند، با امضاء این فرم ها که نشانه ی رضایت اولیاء از پرداخت هست نمی توان طرح دعوی به طرفیت وزارت آموزش و پرورش، اداره منطقه و حتی مدرسه داشت زیرا که پرداخت های بارضایت قابلیت طرح دعوی در محاکم را ندارد مگر آنکه از راه اجبار، اکراه و اضطرار باشد که اثبات خود اینها خود معقوله ایست

علی ایحال بنظر بنده این مشکل بسیار ریشه د ار بوده که می بایست از سمت دولت و یا قانون گذار مرتفع شود/.

 گردآورنده : غزاله آزادگان