بخش خُمام یکی از بخش‌های تابعه شهرستان رشت در استان گیلان در شمال ایران است، این بخش از شمال با شهرستان بندر انزلی، از شرق با بخش خشکبیجار، از جنوب شرقی با بخش کوچصفهان و از جنوب با بخش مرکزی شهرستان رشت همسایه بوده و در شاهراه ارتباطی رشت - انزلی واقع شده است.

بخش خمام" از شمال در محدوده ی روستای جفرود بالا به طول یک و نیم کیلومتر متصل به دریای خزر بوده و در غرب از طریق "تالاب شیجان" به تالاب انزلی متصل است.

جمعیت

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش خمام شهرستان رشت در سال ۱۳۹۰برابر با ۵۳،۶۰۰نفر بوده است.

امّا طبق اعلام ریاست اداره ثبت احوال خمام، جمعیّت بخش خمام در سال ۱۳۹۳نسبت به سالهای گذشته رشد چشمگیری داشته و به ۶۶٬۲۳۶نفر رسیده است.

بخش خمام

دهستان چوکام

دهستان چاپارخانه

دهستان کته سرخمام

روستاهای بخش خمام:

الف).دهستان چاپارخانه:این دهستان دارای ۱۷روستا به شرح زیر است و مرکز آن روستای چاپارخانه می‌باشد.

تازه آباد صدر، توکسرشیجان، جفرود بالا، چاپارخانه، احمد ویرسر، دهنه سرشیجان، راسته کنار، زرنگ محله، زیرده، شیجان، غلامرضاباغ، فتاتو، فشتکه، گورابجیر، پشتسان، میان محله، خیرآباد.

ب).دهستان چوکام:این دهستان دارای ۱۴روستا به شرح زیر است و مرکز آن روستای بالا محله چوکام است.

اشکیک، بالا محله چوکام، بلسکله، بیج، بیجرودکل، تازه آباد خاچکین، جیرسرباقرخاله، جیرسرچوکام، خاچکین، فرشکی چوکام، لله کا، مصردشت، میانکل،

ج).دهستان کته سر:این دهستان دارای ۱۳روستا به شرح زیر است و مرکز آن روستای کته سر می‌باشد.

اسماعیل‌آباد، اشمنانطالم، برمچه بالامحل، برمچه پایین محل، تیسیه، دافچاه، کته سر، کلاچاه، کویشاد، لات، مشکاپشت، مرزدشت، معاف محله و کتکول دافچاه.

وضعیت طبیعی

جغرافیا

مرداب دهنه سر خمام

خمام در طول جغرافیایی ۴۹درجه و ۳۹دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۷درجه و ۲۳دقیقه واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا منهای ۱۷متر می‌باشد. خمام از شمال به شهرستان انزلی، از جنوب به بخش مرکزی شهرستان رشت، از شرق به بخش خشکبیجار، از غرب به تالاب انزلی، از شمال شرق به دریای خزر و از جنوب شرقی به بخش کوچصفهان متصل است. خمام در ناحیه‌ای کاملاً جلگه‌ای در کناره ساحل دریای خزر و تالاب انزلی واقع شده و دارای آب و هوای معتدل مرطوب می‌باشد. بخشی از محیط زیست طبیعی خمام را دریا(۱٫۵کیلومتر نوار ساحلی) و بخش مهم دیگر را اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل می‌دهد. جنگل فتاتو یکی از بکرترین جنگل‌های کناره دریای خزر است که در فتاتوی خمام واقع شده است، مرداب دهنه سر شیجان و مرداب جیرسرباقرخاله چوکام (هر دو متصل به تالاب انزلی) از زیستگاه‌های طبیعی پرندگان، جانوران آبزی و ماهیان در خمام هستند. همچنین چراگاه طبیعی چوکام (قرُق جیرسرباقرخاله) بعنوان یکی از بزرگترین چراگاه‌های چهارپایان شهرستان رشت در خمام وجود دارد.